Günümüz çocukları artık sokakta değil, ekran karşısında büyüyor. Ders çalışırken, kitap okurken, bilgisayar başında ödev yaparken veya telefonda video izlerken... Tüm bu aktiviteler, duruş bozukluklarının (posture problems) erken yaşta başlamasına zemin hazırlıyor.
Oysa çocuklarda omurga gelişimi doğumdan itibaren başlar ve yaklaşık 20–21 yaşına kadar sürer.
Ancak en kritik ve şekillenmeye açık dönem 0–16 yaş aralığıdır. Bu dönemde edinilen oturma, yürüme ve postür alışkanlıkları gelecekteki omurga sağlığını belirler.

Bilim Ne Diyor?
Bilimsel çalışmalar, uzun süreli ekran kullanımıyla duruş bozuklukları arasında doğrudan bir ilişki olduğunu açıkça gösteriyor:
- 2023 yılında yayınlanan bir çalışmada, akıllı telefon kullanım sıklığının ve bağımlılık düzeyinin, boyun ve sırt bölgesinde öne eğilme açısını artırdığı saptandı. Bu, ergenlerde “forward head posture” (ileri kafa duruşu) olarak adlandırılan postüral değişikliğe yol açıyor.

- 2021 yılında PubMed’de yayımlanan bir başka çalışma, ekran izleme süresinin ve oturma pozisyonunun, ilkokul çağındaki çocukların baş-boyun hizasını bozduğunu ortaya koydu. Bu, ekran yüksekliğinin ve oturma pozisyonunun ne kadar kritik olduğunu kanıtlıyor.
- IJPTRS’deki pilot çalışmada, 10–15 yaş aralığındaki çocuklarda artan ekran süresiyle postür skorlarının anlamlı biçimde düştüğü raporlandı. Başka bir deyişle, çocuk ne kadar uzun süre ekrana bakarsa, omurga dikliğini koruma yetisi o kadar azalıyor.
- Loma Linda Üniversitesi’nde yapılan bir tez çalışması, sık akıllı telefon kullanımının yalnızca postürü değil, aynı zamanda solunum kapasitesini bile olumsuz etkileyebileceğini gösterdi.
Peki Bu Ne Anlama Geliyor?
Uzun süreli ekran kullanımı sadece boyun veya sırt ağrısına yol açmaz;
aynı zamanda büyüme çağında kas-iskelet sisteminin kalıcı biçimde şekillenmesine etki eder.
- İleri kafa duruşu (Forward Head Posture): Baş öne çıkar, boyun kasları sürekli yük taşır.
- Kamburluk benzeri görünüm (Kifotik duruş): Omuzlar çöker, sırtın üst kısmı yuvarlanır.
- Omuz asimetrisi: Tablet veya telefona tek taraflı eğilme alışkanlığından kaynaklanır.
- Azalan solunum kapasitesi: Gövdenin öne kapanmasıyla akciğer hacmi düşer.
Bu etkiler, yalnızca fiziksel değil; uzun vadede özgüven, dikkat ve öğrenme kapasitesi gibi bilişsel süreçleri de etkileyebilir.
“Ekran karşısında geçirilen her saat, çocukların omurgasında mikroskobik bir değişim yaratır — alışkanlık haline geldiğinde ise bu değişim kalıcı olur.”

Aileler ve Okullar Ne Yapmalı?
- Ekran süresini sınırlayın. Ders dışı kullanım günlük 1–1,5 saati geçmemeli.
- 30/5 kuralı uygulayın: Her 30 dakikalık oturma sonrası 5 dakika kalkıp hareket etmek.
- Ekran hizasını göz seviyesine getirin. Baş öne eğik olmamalı.
- Ergonomik oturma düzeni: Sandalye yüksekliği, masa boyu ve ekran mesafesi çocuğa uygun olmalı.
- Basit egzersizleri öğretin: “Superman”, “plank” ve “duvar hizalama” hareketleri postürü düzeltir.
- Okullarda postür farkındalığı eğitimleri verilmeli; çocuklara “dik durmak neden önemli” anlatılmalı.

“Erken yaşta kazanılan postür farkındalığı, ömür boyu sürecek bir sağlıklı yaşam yatırımına dönüşür.”
Teknoloji Sorunun Değil, Çözümün Parçası Olabilir
Evet, teknoloji çocuklarda duruş bozukluğunu tetikliyor.
Ama aynı zamanda, Yapay Zeka Modelli Postür Cihazları gibi yeniliklerle bu sorunu çözmeye de yardımcı oluyor.
Kodgem Straight, bu dönüşümün öncülerinden biri:
- AI posture tracker özelliğiyle omurga açısını ve eğilmeyi algılar.
- Nazik titreşim uyarılarıyla çocukları farkında olmadan doğru pozisyona yönlendirir.
- Ebeveynler, uygulama üzerinden günlük postür raporlarını görebilir.
Bu tür akıllı cihazlar, korselerden farklı olarak çocuğun kaslarını tembelleştirmez — aksine kas hafızasını güçlendirir ve doğru duruş refleksini öğretir.
“AI for Health misyonu, yapay zekayı tıpta ve sağlıklı yaşamda yaygınlaştırarak insanların sağlık ve iyiliğine katkı sağlamaktır.”

Küçük Farkındalıklar, Büyük Kazanımlar
- Çocuklarda duruş bozukluğu erken fark edilmezse büyüme döneminde kalıcı sorunlara yol açabilir.
- Posture bozukluğu riskini azaltmak için ekran süresi ve oturma düzeni düzenlenmelidir.
- Yapay Zeka Modelli Postür Cihazları, çocuklarda posture awareness (duruş farkındalığı) kazandırmak için etkili bir araçtır.
- Kodgem Straight deneyimi, küçük titreşimlerle çocuğa doğru duruş alışkanlığı kazandırır.
- Duruş farkındalığı, çocukların özgüvenini, dikkat süresini ve odaklanma becerisini olumlu yönde etkiler.
Kaynakça
- Oliveira Fontenele TM, et al. (2023). Smartphone addiction and postural alterations in the cervical region. PMC
- Effects of smartphone screen viewing duration and body position on head and neck posture in elementary school children. PubMed
- Relationship between screen time and posture in children: cross-sectional pilot study. IJPTRS
- The Effects of Frequent Smartphone Use on Children’s Upper Posture and Pulmonary Function. Loma Linda University
- MIT Technology Review (2023). Wearable Tech & Health
💬 Yorum zamanı:
👉 Senin postür farkındalık hikayen ne?
Çocuğunla birlikte postür farkındalığı oluşturmak için neler denediniz? Deneyimlerini yorumlarda paylaş, birlikte öğrenelim. 🌱




Yorum yazın
Bu site hCaptcha ile korunuyor. Ayrıca bu site için hCaptcha Gizlilik Politikası ve Hizmet Şartları geçerlidir.